[31] Chamedrijs es een neer cruyt wassende ontrent een spanne oft voet hooghe/ met veele teere steelkens van der wortel voortcomende/ daer aen wassen cleyne teere bladerkens twee teghen een staende/ rontsomme ghekerft/ den bladeren van eycken loove volnaer ghelijck maer veel mindere/ zijn bloemkens zijn cleyn/ bruynachtich persch van coluere/ ende wassen rontsomme den steel met veel cranskens/ ghelijck een are. Sijn saet es cleyn swert en ront ende coemt in die huijskens voort daer die bloemkens uutghevallen zijn. Die wortel is dun/ wit en cleyn/ hier en daer in deerde cruypende.
Plaetse
Gamanderlijn wast van zijns selfs natuere gheerne/ op die gheberchten steenachtighe plaetsen en in die bosschen.
Tijt
Gamanderlijn bloeyt meest in Braeckmaent ende in Hoymaent.
Naem
Gamanderlijn wordt in Griecx gheheeten Chamedrijs/ In Latijn Trixago, en van sommighen Quercula minor en Serratula, In der Apoteken Chamedryos/ In Hoochduytsche Gamanderlijn en Klein batenghel/ In Franchois Chesnette ou la Germandree.
Natuere
Dit cruyt es werm ende drooghe tot in den derden graet.
Cracht en werckinghe
A Tcruyt ende die bloemen van Gamanderlijn in water ghesoden ende ghedroncken verdrijven die verstoptheden van binnen tsmenschens lichaem/ ende doen sceyden alle taye vochticheyt/ ende daer omme zoo zijn zy uutnemende goet den ghenen die hoesten ende cort van adem zijn/ die huer water niet wel en kunnen ghelossen/ ende die dwater beghinnen te laden.
B Sy verwecken en doen comen den vrouwen haer natuerlijcke cranckheyt.
C Met azijn gedroncken zoo es Chamedrijs seer goet tegen die verherde en verstopte milten.
D Dat sap van den bladeren met olie ghemengelt/ verdrijft die donckerheyt van den ooghen/ alsment daer op strijckt. |