Beginpagina van Plantaardigheden.nl
Actuele toepassingen van planten
© Wolverlei Tekst en Beeld –  Martin Stevens
 

Leesmaar.nl
Dodoens en andere bijzondere boeken

Sitemap
Index

Plantaardigheden.nl
Artikelen over planten

Leeswerk.nl
Plantenboeken opengelegd

Plantenfoto's

   

A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

   
Woordenboek Nederlandsche Taal
Plantago PlantIndex
Letter: druk op CTRL, draai ook aan muiswiel
Bijgewerkt
28-04-2023

«  Cruijdeboeck deel 1 capitel 40, bladzijde 75-76 (in werkelijkheid 74-75)  Zie volgende pagina »

Van Sint Jans cruyt.   Cap. xl.

Tfatsoen

[75]   Sint Jans cruyt heeft bruyn roode stelen/ met veel aenwassende zijde tacxkens verciert. Sijn bladeren zijn lanck en smal/ den bladeren van Wijnruyt niet seer onghelijck/ die als zy teghen den dach ghesien worden/ vol cleyne gaetkens schijnen al oft zy met naelden duersteken waeren. Die bloemen wassen aen die soppen van den steelkens/ en zijn schoon geel van coluere in vijf bladerkens ghesneden/ daer uut bruyn root sap coempt zoo wanneer zy ghewreven worden/ naer die welcke voortcomen langhe scerpe hauwkens/ ghelijckende eenen gersten coren/ ende daer in leyt dat saet dat cleyn ende swert ende ghelijck Kers rieckende es. Die wortel es houtachtich/ lanck ende geel.

 

2   Den voorschreven S. Jans cruyt wordt een seer ghelijck ghevonden/ dat seer cleyn ende neer es/ niet over een palme hooghe wassende/ en seer teer steelkens/ ende cleyne smalle bladerkens/ minder dan die Ruyte bladeren heeft/ anders den voorschreven ghelijck.

Plaetse

S. Jans cruyt wast by den weghen en aen die canten van den coren velden. Dat cleyn cruydeken wast in die coren velden tusschen die stoppelen/ ende oock by den weghen.

 

Tijt

[76]   S. Jans cruyt bloeyet meest in Hoymaent ende in Ooghstmaent.

Naem

Sint Jans cruyt wordt gheheeten in Griecx/ in Latijn ende in die Apoteke Hypericum/ ende van sommighen Perforata en Fuga daemonum. In Hoochduytsch S. Johans kraut en van sommighen Harthauw. In Neerduytsch S. Jans cruyt. In Franchois Millepertuys.

Natuere

Van natueren es S. Jans cruyt werm en drooghe tot in den derden graet.

Cracht en werckinghe

A   Sint Jans cruyt met saet en bloemen ghesoden ende ghedroncken/ lost die urine/ ende doet water maken/ ende es seer goet teghen den steen in die blase/ het brenght den vrouwen huer natuerlijcke cranckheyt weder/ ende het stopt den loop des buycx.

B   In wijn ghesoden ende ghedroncken/ gheneeset ende verdrijft/ die derdedaechse ende vierdedaechse cortse.

C   Tsaet veertich daghen inghenomen achter een/ gheneest die pijne en weedom in die hope/ diemen sciatica heet.

D   Die bladeren ghestooten/ zijn goet gheleyt op die verbrantheyt/ die selve ghedroocht ende ghepoedert/ ghenesen die quade vuyle ende verouderde wonden en ulceratien/ alsment daer in stroyt.