Beginpagina van Plantaardigheden.nl
Actuele toepassingen van planten
© Wolverlei Tekst en Beeld –  Martin Stevens
 

Leesmaar.nl
Dodoens en andere bijzondere boeken

Sitemap
Index

Plantaardigheden.nl
Artikelen over planten

Leeswerk.nl
Plantenboeken opengelegd

Plantenfoto's

   

A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

   
Woordenboek Nederlandsche Taal
Plantago PlantIndex
Letter: druk op CTRL, draai ook aan muiswiel
Bijgewerkt
28-04-2023

«  Cruijdeboeck deel 1 capitel 67, bladzijde 124-125 (in werkelijkheid 123-124)  Zie volgende pagina »

Van Vloycruyt.   Cap. lxvii.

 

Tfatsoen

Vloycruyt heeft langhe smalle hayrachtighe bladerkens/ tusschen den welcken voortcomen ronde teere steelkens met ghelijcken maer wat minderen bladerkens becleet/ die op dopperste draghen ronde lanckachtighe bollekens ghelijck cleyne arekens/ die cleyn gruenachtich bloeysel voortbringhen/ ende daer naer cleyn castaniebruyn glattich saet/ van grootte coluere ende fatsoene/ den vloyen seer ghelijck.

 

Plaetse

[125]   Dit cruyt wast als Dioscorides scrijft op den velden ende ongheoeffende plaetsen/ hier te lande wordet in die hoven ghesayet en waert eens ghesayet es daer comet alle iaer van sijns selfs gheresen saet voort.

Tijt

Dit Vloycruyt bloeyet in Hoymaent ende in Ooghstmaent/ ende te wyle zoo wordt oock sijn saet rijp.

Naem

Dit cruyt heet in Griecx Psyllion. In Latijn Herba Pulicaris. Iin die Apoteke Psyllium. In Hoochduytsch Flohekraut. In Neerduytsch Vloycruyt. In Franchois herba a Pulces.

Natuere

Tsaet van Vloycruyt (dat meest in der medecynen ghebruyckt wordt) es cout in den tweeden graet ende middelmatich in vochticheyt ende droochte als Galenus en Serapio scrijven.

Cracht en werckinghe

A   Tsaet van Psyllion in water ghesoden oft gheweyckt ende ghedroncken iaecht af duer den camerganck die heete geele cholerijcke vochticheden/ ende midts dyen is goet tsegen die pijne sweeringhen weedom met verhittinghe der dermen/ ende tseghen die heete cortsen ende alle verhittinge van binnen/ ende tsegen die overvloedighe droochte ende dorst.

B   Tselve saet een luttel ende niet seer ghebroken ende over tvier gheroost/ es goet tseghen dat root melizoen ende alle overvloedighe loop des buycx/ sonderlinge die van eenighe stercke medecynen ghecomen es.

C   Tsaet van Vloycruyt met Olie van roosen ende azijn oft water vermenght/ es goet gheleyt ende ghestreken op dat heet fledercijn/ op die ghezwillen by den ooren/ ende op andere heete ghezwillen/ dijsghelijck oock op die pijne ende wedom des hoofts.

D   Tselve saet met azijn es goet gheleyt op die navelen die te veerde uutwassen / ende op die ghescuertheyt van den ionghen kinderen.

E   Dwater daer tsaet van Vloycruyt in gheweyckt es/ es goet ghestreken op dwilt vier en alle verhittinghen/ tselve water es goet in die draghende ooren ende daer ghewormte in es ghedruypt.

F   Men scrijft oock van Vloycruyt dat gheen vloyen in die huysen en come oft en wassen daer dit cruyt noch gruen wesende/ in ghebracht ende gheleyt wordt.

Hindernisse

Tsaet van Vloycruyt te veel inghenomen es der natueren van den mensche seer hinderlick/ het maeckt couwe verstijftheyt ende voosicheyt over alle het lichaem / ende swaericheyt met bangicheyt aen therte/ alzoo dat zy somtijts moedeloos worden die dit ingenomen hebben.

Beteringhe ende remedie

Als tsaet van Vloycruyt te veel inghenomen es/ ende die mensche daer by behindert/ zoo es goet ierst ende voor al/ met goede bequaeme daer toe dienende medecynen brakinghe te verweckene om tghene dat in ghenomen es over te ghevene/ ende daer naer zoo es goet/ goeden sueten ouden wijn alleen oft alsene daer inne ghesoden/ ghedroncken/ oft wijn met huenich ende een luttel looghen tsamen. Item oock water daer Dille in ghesoden es als Serapio scrijft. Ende voorts al dat goet es tseghen die behinderinghe die van gruenen Coriander inghenomen ghecomen es.