Plantenfoto's

• Cruijdeboeck deel 1 capitel 101 Bladzijde 179

Tfatsoen

• Cruijdeboeck deel 1 capitel 101 Bladzijde 180

[180]   Waelwortele heeft rouwe hayrachtighe stelen/ daer aen wassen langhe rouwe bladeren/ den bladeren van groote Tamme ossentonghe volnaer ghelijck/ maer meerder en bruynder. Die bloemen sijn ront en hol/ gelijck cleyne scellekens/ van coluere meest wit/ somtijts oock roodachtich. Die wortel es van buyten swert/ van binnen wit/ ende int aentasten lijmachtich ende slibberachtich.

Plaetse

Waelwortel wast by den canten van den grachten ende in vochtighe plaetsen.

Tijt

Zy bloeyet in Braeckmaent ende in Hoymaent.

Naem

Dit cruyt heet in Griecx Symphyton, ende Symphyton mega. In Latijn Symphytum magnum en Solidago. In die Apoteke Consolida maior. In Hoochduytsch Walwurtz/ Schmerwurtz/ Schwartwurtz/ Schantzwurtz/ Beinwellen. In Neerduytsch Waelwortel. In Franchois Consyre.

Natuere

Wael wortel es werm/ ende drooch van natueren tot in den tweeden graet.

Cracht en werckinghe

A   Die wortel van Waelwortele ghestooten es goet tseghen dat bloet spouwen ende alle inwendighe quetsuren ghedroncken/ ende gheneest die ghescuertheyt.

B   Die selve wortele ghestooten heylt ende gheneest alle versche wonden gelijck een plaester daer op gheleyt/ ende es soo seer heylsaem dat zy met eenen huspot oft andere stucken van vleesch ghesoden/ die stucken al tsamen aen een doet wassen.

C   Die wortel van Waelwortel/ gesoden ende ghedroncken doet die fluymen van der borsten ruymen/ ende gheneest die ghequetstheyt van der longhene. Tselve doet sy oock met suycker/ syrope oft huenich vermenght/ ende dicwils in den mont ghenomen ende gheleckt.

D   Die wortel van dese Waelwortele met den bladeren van Cruyscruyt sijn goet gheleyt op alle heete sweeringhen/ sonderlinghe op die heete sweeringhen des fondaments.

E   Die selve wortel es oock seer goet ghestooten ende op die ghescuertheyt gheleyt.

Eynde des ierste Boecx