Beginpagina van Plantaardigheden.nl
 

Leesmaar.nl
Dodoens en andere bijzondere boeken

Sitemap
Index

Plantaardigheden.nl
Artikelen over planten

Leeswerk.nl
Plantenboeken opengelegd

1554 Cruijdeboeck met transcriptie (overgeschreven)
A | B | C | D | E | F | G| H | IJK | L | M | N | O | P | QR | S | T | U | V | WXYZ

Voorwerk Nederlandse, Duitse, Franse, apothekers-, Latijnse en Griekse namen

Deel 1

Deel 2 Bloemen, welrieckende cruyden, saden, ende dyer ghelijcken Planten Alfabetisch

Deel 3

Deel 4

Deel 5

Deel 6

Register van die cracht der Cruyden
 
Oude Nederlandse namen
* Project Dodoens
Woordenboek Nederlandsche Taal
Plantago PlantIndex
Letter: druk op CTRL, draai ook aan muiswiel
Bijgewerkt 28-04-2023

«  Cruijdeboeck deel 2 capitel 96, bladzijde 337-338  Zie volgende pagina »

Van Sagapenum.   Cap. xcvi.

1  

Ferula spec., misschien een variant van Ferula assa-foetida

Ferula spec., misschien een variant van Ferula assa-foetida

Sagapenum, Sagapenium, Sacopenium (Serapinum): sap van een Ferula van Medien (Sagapenum)
  • 1644 Vlaams: (gom) Sagapenum
  • 1616 Latijn: (gom) Sagapenicum, Sagapenum

Sagapenum es een sap oft gumme vloeyende uut een geslacht ende maniere van Ferula in Medien wassende/ die als Galenus scrijft oock Sagapenum gheheeten wordt. Ende die beste van desen gummen es als Mesue scrijft/ die lichtelijcken in dwater smilt ende van ruecke den Loock wat ghelijck es tusschen Galbanum ende Laser als Dioscorides seyt halvelinghen rieckende.

Naem

Dese gumme heet in Griecx Sagapenon. In Latijn Sagapenum ende Sagapenium/ van Plinius Sacopenium/ van Galenus opos Sagapenon, id est, Sagapeni succus. In die Apoteke Serapinum.

Natuere

Sagapenum es werm tot in den derden graedt ende drooch tot in den tweeden.

 

Cracht ende werckinghe

[338]   A   Sagapenum een vierendeel loots swaer inghenomen iaecht af duer den camerganck die taye slijmachtighe vochticheden ende alle rouwe onverteerde fluymen ende dat geel water ende es mits dyen seer goet tot alle coude weder spannighe sieckten/ het suyvert die herssenen ende es seer goet tot alle pijne ende weedom des hoofts/ ende tseghen die popelsie ende vallende sieckten.

B   Dese gumme in der selver manieren es oock seer goet tseghen alle cramp/ lammicheyt/ spanninghe ende weedom der senuwen ghebruyckt.

C   Item tseghen die corticheyt van adem langduerende verouderden couden hoest/ pijnen ende weedommen der sijden ende der Borsten/ es Sagapenum oock seer goet want het suyvert die borste van alle taye coude fluymen.

D   Sagapenum gheneest oock die herdicheyt verstoptheyt ende winden van der milten/ niet alleen van binnen inghenomen maer oock van buyten daer op geleyt oft ghestreken.

E   Tot alle huyveringhe/ ende coude verouderde ende dijerghelijcke cortsen es dese gumme oock seer goet ghebruyckt.

F   Sagapenum met huenich water ghedroncken verweckt die natuerlijcke cranckheyt der vrouwen ende iaecht af die doode vruchten. Ende met wijn ingenomen es seer goet tot alle beten ende steken van alle slanghen ende fenijnnighe ghedierten.

G   Dese gumme gheroken es seer goet tseghen dat opclimmen ende opsteyghen van der moedere.

H   Sagapenum in azijn gheweickt verteert/ verdrijft ende doet sceyden alle herde coude oude gheswellen ende clieren ende alle herdicheyt ontrent die leden ende ioncturen/ ende es seer goet vermenght in alle salven ende plaesteren die vermorwen.

I   Sagapenum maeckt ook het ghesichte claer ende neempt alle beghinnende scellen/ littekenen ende vlecken van den ooghen met sap van Ruyte ghemenght ende in die ooghen ghedruypt.

 

^Naar het begin van deze pagina