[433] Alfsrancke heeft dunne teere ende houtachtighe gheknoopte stelen oft rancxkens daer mede dattet hem om die boomen/ haghen ende hegghen windt. Daer aen wassen langhachtighe gruene bladeren den bladeren van Veyl niet seer onghelijck maer wat minder/ som twee oorkens ghelijck die edele Savie draghende/ ende ghemeynlijck twee tseghen een uut een ledt wassende. Die bloemen sijn peersachtich ende wassen veel by een ende elck es in vijve smalle bladerkens verdeylt en hebben in dmiddel een geel pinneken staende. Ende als die bloemen vergaen sijn zoo volghen daer langhachtighe roode saechte besikens vremt van smaecke naer/ veel by een ghelijck die besien van Veyl wassende. Die wortel es cleyn ende faselachtich.
Plaetse
Alfsrancke wast in rouwe wilde vochtighe plaetsen by die grachten ende staende wateren tusschen die haghen ende hegghen.
Tijt
Alfsrancke bloeyet in Hoymaent ende in Ooghstmaent worden huer vruchten rijp.
Naem
Dit cruyt wordt gheheeten in Griecx Cyclaminos hetera. In Latijn Cyclaminus altera van sommighen Cissanthemon oft Cissophyllon/ van den Gheleerden nu ter tijt Glycypicron ende Amara dulcis. In Hoochduytsch Je lenger je lieber ende Hynschkraut. Hier te lande Alfsrancke.
Natuere
Alfsrancke es werm ende drooghe van natueren.
Cracht ende werckinghe
A Die besiekens van Alfsrancke met witten wijn veertich daghen lanck ghedroncken doen die herdicheyt ende verstoptheyt van der milten met der urinen ende duer den camerganck lossen ende sceyden/ ende sijn goet den ghenen die cort van adem sijn
inghenomen.
B Die bladeren ghesoden met wijn ende ghedroncken openen alle verstoptheyt van der lever ende sijn mits dyen seer goet tseghen die geelsucht uut verstoptheyt oorspronck hebbende.
C Die bladeren van Alfsrancke sijn oock in der manieren als voor ghebruyckt/ den ghenen die ghevallen/ gheslaghen oft verreckt sijn ende die van binnen gheborsten oft ghequetst sijn/ want zy doen dat gheronnen bloet sceyden ende duer dat water af gaen/ ende heylen ende ghenesen datter ghequetst es. |