Beginpagina van Plantaardigheden.nl
 

Leesmaar.nl
Dodoens en andere bijzondere boeken

Sitemap
Index

Plantaardigheden.nl
Artikelen over planten

Leeswerk.nl
Plantenboeken opengelegd

1554 Cruijdeboeck met transcriptie (overgeschreven)
A | B | C | D | E | F | G| H | IJK | L | M | N | O | P | QR | S | T | U | V | WXYZ

Voorwerk Nederlandse, Duitse, Franse, apothekers-, Latijnse en Griekse namen

Deel 1

Deel 2

Deel 3 Wortelen, medecynale cruyden, ende quaden hinderlijcke ghewassen
Planten
Alfabetisch

Deel 4

Deel 5

Deel 6

Register van die cracht der Cruyden
 
Oude Nederlandse namen
* Project Dodoens
Woordenboek Nederlandsche Taal
Plantago PlantIndex
Letter: druk op CTRL, draai ook aan muiswiel
Bijgewerkt 21-01-2023

«  Cruijdeboeck deel 3 capitel 56, bladzijde 432-433   Zie volgende pagina »

Van Alfsrancke.   Cap. lvi.

1  

Solanum dulcamara - Bitterzoet

 

Tfatsoen

     Noot: Niet te verwarren met Lynen of Viburnum,
de Wollige sneeuwbal (Viburnum lantana),
zie Cruijdeboeck deel 3, hoofdstuk 50. De namen Cyclaminus altera, Cissanthemon, Cissophyllon hebben ook betrekking op Lynen.

 

Solanum dulcamara - Bitterzoet

Zie alle foto's van Bioweb Plantengids

Cyclaminus altera, Cissanthemon, Cissophyllon, Glycypicron, Amara dulcis, Alfsrancke

  • 1644 Vlaams: Alfrance, Alfsrancke
  • 1616 Latijn: Dulcamara
  • 1554/1557: Alfsrancke, Amara dulcis, Dulcamara, Hynschkraut, Je lenger je lieber, Solanum lignosum

[433]    Alfsrancke heeft dunne teere ende houtachtighe gheknoopte stelen oft rancxkens daer mede dattet hem om die boomen/ haghen ende hegghen windt. Daer aen wassen langhachtighe gruene bladeren den bladeren van Veyl niet seer onghelijck maer wat minder/ som twee oorkens ghelijck die edele Savie draghende/ ende ghemeynlijck twee tseghen een uut een ledt wassende. Die bloemen sijn peersachtich ende wassen veel by een ende elck es in vijve smalle bladerkens verdeylt en hebben in dmiddel een geel pinneken staende. Ende als die bloemen vergaen sijn zoo volghen daer langhachtighe roode saechte besikens vremt van smaecke naer/ veel by een ghelijck die besien van Veyl wassende. Die wortel es cleyn ende faselachtich.

Plaetse

Alfsrancke wast in rouwe wilde vochtighe plaetsen by die grachten ende staende wateren tusschen die haghen ende hegghen.

Tijt

Alfsrancke bloeyet in Hoymaent ende in Ooghstmaent worden huer vruchten rijp.

Naem

Dit cruyt wordt gheheeten in Griecx Cyclaminos hetera. In Latijn Cyclaminus altera van sommighen Cissanthemon oft Cissophyllon/ van den Gheleerden nu ter tijt Glycypicron ende Amara dulcis. In Hoochduytsch Je lenger je lieber ende Hynschkraut. Hier te lande Alfsrancke.

Natuere

Alfsrancke es werm ende drooghe van natueren.

Cracht ende werckinghe

A   Die besiekens van Alfsrancke met witten wijn veertich daghen lanck ghedroncken doen die herdicheyt ende verstoptheyt van der milten met der urinen ende duer den camerganck lossen ende sceyden/ ende sijn goet den ghenen die cort van adem sijn inghenomen.

B   Die bladeren ghesoden met wijn ende ghedroncken openen alle verstoptheyt van der lever ende sijn mits dyen seer goet tseghen die geelsucht uut verstoptheyt oorspronck hebbende.

C   Die bladeren van Alfsrancke sijn oock in der manieren als voor ghebruyckt/ den ghenen die ghevallen/ gheslaghen oft verreckt sijn ende die van binnen gheborsten oft ghequetst sijn/ want zy doen dat gheronnen bloet sceyden ende duer dat water af gaen/ ende heylen ende ghenesen datter ghequetst es.