Tfatsoen
[563] 1 Die tamme Acanthus heeft groote/ breede/ swertgruene vette/ effene bladeren/ die rontsomme diep ghesneden ende ghecloven sijn/ ghelijck die bladeren van wit Mostaertcruyt. Die steel es lanck/ vinghers dick/ met langhen stekenden bladerkens tot boven toe beset/ tusschen den welcken schoone witte bloemkens wassen/ ende daer naer breede hauwkens daer in geel saet leyt. Die wortelen sijn taeye ende lijmachtich/ root ende lanck.
2 Die wilde Acanthus es den Artichauts ghelijck/ rouw ende stekende/ minder dan den voorghescreven als Dioscorides scrijft/ ende dese Acanthus es noch ter tijt onbekent.
Plaetse
Die tamme Acanthus wast in die hoven/ ende in steenachtighe ende vochtige plaetsen als Dioscorides scrijft. Hier te lande en wordt hy niet ghevonden/ dan in der cruytliefhebbers hoven.
Tijt
Tamme Acanthus bloeyet hier te lande in Braeckmaent ende in Hoymaent.
Naem
1 Dat tam gheslacht wordt gheheeten in Griecx Acanthos ende Acantha. In Latijn Acanthus ende Acantha/ van sommighen Paederota, Herpacantha, Melamphyllon, Topiaria, Mamolaria, ende Craepula. In die Apoteken van Italien Branca ursina/ ende daer naer in Hoochduytsch Bernklaw. In Neerduytsch Beerenclauw. In Franchois Branche ursine. In die Apoteken hier te lande eest onbekent/ die daer voor nemen/ ende ghebruycken dat cruyt dat in naestvolghende capittel bescreven es.
2 Dat wildt gheslacht wordt van Dioscorides ghenaemt Acanthus sylvestris/ dat es wilden Acanthus.
Natuere
Die wortel van Acanthus es drooghe/ ende middelmatich verwermende.
Cracht ende werckinghe
A Die wortelen van Acanthus inghedroncken lossen die urine/ doen water maken/ ende stoppen den buycx loop/ ende sijn seer goet ghebruyckt den ghenen die in eenich ledt den cramp hebben/ die van binnen ghequetst oft gheborsten sijn. Ende den ghenen die gheneycht sijn tot uutdrooghen/ ende op die longhene ghebreck hebben.
B Deser wortelen gruen ghestooten sijn goet gheleyt op die verbrantheyt/ ende op die leden die uut huer ledt ende ioncturen gheweest hebbe/ ende dijsghelijck oock op die handen ende voeten daer tfledercijn in es.
2
C Den wilden Acanthus es den tammen van crachten ghelijck als Dioscorides scrijft. |