Beginpagina van Plantaardigheden.nl
 

Leesmaar.nl
Dodoens en andere bijzondere boeken

Sitemap
Index

Plantaardigheden.nl
Artikelen over planten

Leeswerk.nl
Plantenboeken opengelegd

1554 Cruijdeboeck met transcriptie (overgeschreven)
A | B | C | D | E | F | G| H | IJK | L | M | N | O | P | QR | S | T | U | V | WXYZ

Voorwerk Nederlandse, Duitse, Franse, apothekers-, Latijnse en Griekse namen

Deel 1

Deel 2

Deel 3

Deel 4

Deel 5 Cruyden, wortelen ende vruchten, diemen in die spijse ghebruyckt Planten Alfabetisch

Deel 6

Register van die cracht der Cruyden
 
Oude Nederlandse namen
* Project Dodoens
Woordenboek Nederlandsche Taal
Plantago PlantIndex
Letter: druk op CTRL, draai ook aan muiswiel
Bijgewerkt 28-04-2023

«  Cruijdeboeck deel 5 capitel 57, bladzijde 667-668   Zie volgende pagina »

Van water Kersse.   Cap. lvii.

1  

Nasturtium officinale - Witte waterkers

Cardamine pratensis - Pinksterbloem

 

Tfatsoen

     Noot: Clusius (1557) is preciezer. Hij onderscheidt twee soorten (beide met een houtsnede):
1. Sium of Laver (Nasturtium aquaticum in de apotheek), Waterkersse, en
2. Sisymbrium cardamine of Sium, ook Flos cuculi en Nasturtium aquaticum geheten, cleyn Waterkersse of Coeckoecksbloemen

 

Nasturtium officinale - Witte waterkers

Zie alle foto's van Bioweb Plantengids

 

Sisymbrium cardamine, Sium (Nasturtium aquaticum), water Kersse (Waterkersse)

en

Cardamine pratensis - Pinksterbloem

Zie alle foto's van Bioweb Plantengids

 

  • 1644 Vlaams: Kersse (Kleyn Water-), Koeckoecksbloeme
  • 1616 Latijn: Flos cuculi [592]
  • 1554/1557: Coeckoecxbloemen, Cresson aquatique (petit), Flos cuculi, Gauchblum, Kresz (wilder), Kresz (Wisen-), Nasturtium aquaticum, Passerage sauvage, Sisymbrium cardamine, Sium, Waterkersse (cleyn)

[668]   Waterkersse heeft ronde hole stelen ontrent eenen voet lanck/ daer aen wassen schoon gruene/ ghesneden bladeren/ die meerder sijn dan die bladeren van die Hofkersse. Die bloemkens sijn wit ende cleyn ende wassen aen dopperste lancx die stelen/ ende daer naer volghen cleyne hauwkens/ daer in dat het saet leyt/ dat cleyn ende geel es. Die wortel es wit ende veeselachtich.

Plaetse

Dit cruyt wast in die grachten/ ende staende wateren/ ende in sommighe fonteynen.

Tijt

Waterkersse bloeyet in Hoymaent ende Ooghstmaent.

Naem

Dese Kersse wordt gheheeten in Griecx ende Latijn Sisymbrium cardamine/ van sommighen oock Sium. In die Apoteke Nasturtium aquaticum. In Hoochduytsch Brun cresz/ oder Brunner cresz. Hier te lande Waterkersse. In Franchois Cresson d’eaue.

Natuere

Waterkersse es werm ende droogh tot in den tweeden graedt.

Cracht ende werckinghe

A   Waterkersse es goet voor salaet alleen oft met andere cruyden inghenomen/ ende alzoo ghebruyckt/ zoo doet sy water maken ende dat graveel ende den steen rijsen/ ende es goet tseghen die droppelpisse ende coupisse/ ende tseghen alle verstoptheyt van den nieren ende van der blasen.

B   Waterkersse doet oock dat sproet vergaen van den aensichte ende alle vlecken/ als sy tsnachts daer op gheleyt wordt ende smorghens afgewasschen wordt.

 

^Naar het begin van deze pagina