Deel 6 Van der boomen, haghen, ende alle houtachtighe gewassen, en van huerder vruchten, gummen ende sapen ondersceet, fatsoen, naem, natuere, cracht ende werkinghe PlantenAlfabetisch
[718] Gheytenbladt heeft vele dunne rancxkens/ daer mede dattet hem selven om die boomen ende haghen wint/ ende daer wassen langachtighe teere bladerkens/ die op die eene sijde witachtich sijn/ ende op die andere sijde bleeckgruen. Op dopperste van den rancxkens comen voort cleyne troskens met welrieckende liefelijcke witte oft bleecke lijfverwighe bloemen/ van den welcken elck besondere lanck ende hol es/ schier den hoofkens van den Akeleyen ghelijckende. Naer die bloemen groeyen daer ronde besiekens/ van verwen root als sy rijp sijn. Die wortel es houtachtich.
Plaetse
Gheytenbladt wast al om hier te lande aen die canten van den velden/ tusschen die Braemen ende tusschen andere haghen/ het wordt oock in die bosschen ghevonden.
Tijt
Gheytenbladt bloeyet in Braeckmaent ende Hoymaent. Ende in Oostmaent oft Herfstmaent worden sijn vruchten rijp.
Naem
Dit cruyt oft maniere van Winde/ wordt gheheeten in Griecx Periclymenon/ van sommighen Aegina, Carpathon, Splenion, Epaetitis/ Axina maior/ Clematitis en Calycanthemon. In Latijn Volucrum maius ende Sylvae mater. In die Apoteke Caprifolium ende Matersylva van sommighen oock Lilium inter spinas. In Hoochduytsch Geyszblatt/ Speckgilgen/ Zeunling ende Waldgilgen. In Neerduytsch Gheytenbladt ende Mammekens cruyt. In Franchois Chevrefueillle.
Natuere
Gheytenbladt es werm ende drooghe tot schier in den derden graedt.
Cracht ende werckinghe
A Tsaet van Gheytenbladt met wijn veertich daghen ghedroncken/ maeckt die verherde ende verstopte milte cleyn ende ghesont/ ende iaecht af die quade vochticheden met die urine zoo sterckelijck/ dat naer den sesten oft thiensten dach die urine heel bloedich wordt.
B Tselve saet es oock goet den ghenen die cort van borsten sijn/ ende den ghenen die hicken/ het doet die vrouwen die in arbeyt sijn verlossen/ ende het verdroocht dat manlijck saet in der manieren als voor ghebruyckt.
C Die bladeren sijn van crachten den vruchten als Dioscorides seyt gelijck/ ende daer en boven/ zoo doen sy oock die coude achterblyven die in tbeghinsel van den cortsen aencoemt/ alsmense met olie ziedt ende wel vermenght/ ende den rugghe daer mede strijckt voor daencomen van der cortsen.
D Die selve bladeren ghenesen die onsuyvere vochtighe wonden ende sweeringhen/ ende doen vergaen die vlecken ende plecken die een mensch over sijn lichaem/ ende in sijn aensicht heeft.
Hindernisse
Die bladeren ende vruchten van Gheytenblat/ sijn seer quaet den vruchtbarighen vrouwen ghebruyckt/ want sy sijn huer in veel manieren scadelick.