Beginpagina van Plantaardigheden.nl
 

Leesmaar.nl
Dodoens en andere bijzondere boeken

Sitemap
Index

Plantaardigheden.nl
Artikelen over planten

Leeswerk.nl
Plantenboeken opengelegd

1554 Cruijdeboeck met transcriptie (overgeschreven)
A | B | C | D | E | F | G| H | IJK | L | M | N | O | P | QR | S | T | U | V | WXYZ

Voorwerk Nederlandse, Duitse, Franse, apothekers-, Latijnse en Griekse namen

Deel 1

Deel 2

Deel 3

Deel 4

Deel 5

Deel 6 Van der boomen, haghen, ende alle houtachtighe gewassen, en van huerder vruchten, gummen ende sapen ondersceet, fatsoen, naem, natuere, cracht ende werkinghe Planten Alfabetisch

Register van die cracht der Cruyden
 
Oude Nederlandse namen
* Project Dodoens
Woordenboek Nederlandsche Taal
Plantago PlantIndex
Letter: druk op CTRL, draai ook aan muiswiel
Bijgewerkt 28-04-2023

«  Cruijdeboeck deel 6 capitel 7, bladzijde 717-718   Zie volgende pagina »

Van Gheytenbladt.   Cap. vii.

1  

Lonicera periclymenum - Wilde kamperfoelie

 

Tfatsoen

Lonicera periclymenum - Wilde kamperfoelie

Zie alle foto's van Bioweb Plantengids

Periclymenon, Aegina, Carpathon, Splenion, Epaetitis, Axina maior, Clematitis, Calycanthemon, Periclymenum, Volucrum maius, Sylvae mater (Caprifolium, Mater sylva, Lilium inter spinas), Gheytenbladt (Mammekens cruyt)

  • 1644 Vlaams: Geytenbladt, Memmekenscruydt (Hoochduytsch)
  • 1616 Latijn: Caprifolium Germanicum
  • 1554/1557: Aegina, Calycanthemon, Caprifolium, Carpathon, Chevrefueille, Clematitis, Epaetitis, Geyszbladt, Gheytenbladt, Lilium inter spinas, Mammekenscruyt, Periclymenum, Specgilgen, Speckgilgen, Splenion, Sylvae mater, Volucrum maius, Waldgilgen, Zeunling

[718]   Gheytenbladt heeft vele dunne rancxkens/ daer mede dattet hem selven om die boomen ende haghen wint/ ende daer wassen langachtighe teere bladerkens/ die op die eene sijde witachtich sijn/ ende op die andere sijde bleeckgruen. Op dopperste van den rancxkens comen voort cleyne troskens met welrieckende liefelijcke witte oft bleecke lijfverwighe bloemen/ van den welcken elck besondere lanck ende hol es/ schier den hoofkens van den Akeleyen ghelijckende. Naer die bloemen groeyen daer ronde besiekens/ van verwen root als sy rijp sijn. Die wortel es houtachtich.

Plaetse

Gheytenbladt wast al om hier te lande aen die canten van den velden/ tusschen die Braemen ende tusschen andere haghen/ het wordt oock in die bosschen ghevonden.

Tijt

Gheytenbladt bloeyet in Braeckmaent ende Hoymaent. Ende in Oostmaent oft Herfstmaent worden sijn vruchten rijp.

Naem

Dit cruyt oft maniere van Winde/ wordt gheheeten in Griecx Periclymenon/ van sommighen Aegina, Carpathon, Splenion, Epaetitis/ Axina maior/ Clematitis en Calycanthemon. In Latijn Volucrum maius ende Sylvae mater. In die Apoteke Caprifolium ende Matersylva van sommighen oock Lilium inter spinas. In Hoochduytsch Geyszblatt/ Speckgilgen/ Zeunling ende Waldgilgen. In Neerduytsch Gheytenbladt ende Mammekens cruyt. In Franchois Chevrefueillle.

Natuere

Gheytenbladt es werm ende drooghe tot schier in den derden graedt.

Cracht ende werckinghe

A   Tsaet van Gheytenbladt met wijn veertich daghen ghedroncken/ maeckt die verherde ende verstopte milte cleyn ende ghesont/ ende iaecht af die quade vochticheden met die urine zoo sterckelijck/ dat naer den sesten oft thiensten dach die urine heel bloedich wordt.

B   Tselve saet es oock goet den ghenen die cort van borsten sijn/ ende den ghenen die hicken/ het doet die vrouwen die in arbeyt sijn verlossen/ ende het verdroocht dat manlijck saet in der manieren als voor ghebruyckt.

C   Die bladeren sijn van crachten den vruchten als Dioscorides seyt gelijck/ ende daer en boven/ zoo doen sy oock die coude achterblyven die in tbeghinsel van den cortsen aencoemt/ alsmense met olie ziedt ende wel vermenght/ ende den rugghe daer mede strijckt voor daencomen van der cortsen.

D   Die selve bladeren ghenesen die onsuyvere vochtighe wonden ende sweeringhen/ ende doen vergaen die vlecken ende plecken die een mensch over sijn lichaem/ ende in sijn aensicht heeft.

Hindernisse

Die bladeren ende vruchten van Gheytenblat/ sijn seer quaet den vruchtbarighen vrouwen ghebruyckt/ want sy sijn huer in veel manieren scadelick.   

 

^Naar het begin van deze pagina