Beginpagina van Plantaardigheden.nl
 

Leesmaar.nl
Dodoens en andere bijzondere boeken

Sitemap
Index

Plantaardigheden.nl
Artikelen over planten

Leeswerk.nl
Plantenboeken opengelegd

1554 Cruijdeboeck met transcriptie (overgeschreven)
A | B | C | D | E | F | G| H | IJK | L | M | N | O | P | QR | S | T | U | V | WXYZ

Voorwerk Nederlandse, Duitse, Franse, apothekers-, Latijnse en Griekse namen

Deel 1

Deel 2

Deel 3

Deel 4

Deel 5

Deel 6 Van der boomen, haghen, ende alle houtachtighe gewassen, en van huerder vruchten, gummen ende sapen ondersceet, fatsoen, naem, natuere, cracht ende werkinghe Planten Alfabetisch

Register van die cracht der Cruyden
 
Oude Nederlandse namen
* Project Dodoens
Woordenboek Nederlandsche Taal
Plantago PlantIndex
Letter: druk op CTRL, draai ook aan muiswiel
Bijgewerkt 21-01-2023

«  Cruijdeboeck deel 6 capitel 83, bladzijde 817  Zie volgende pagina »

Van terbenthijn.   Cap. lxxxiii.

Pistacia terebinthus - Terpentijnboom

Pistacia terebinthus - terpentijnboom

Terebinthus, Terbenthijnboom (Terebinthijnboom)

(hars: Gluten Albotin, Resina Terebinthina) [870]

   Noot: Dodoens vermeldt alleen de naam Terbenthijnboom ("Die oprechte ende waerachtighe Terbenthijn, vloeyet uut den Terbenthijn boom").

Rhetine terminthine, Resina Terebinthina (Terebinthina Veneta), (oprecht) Terbenthijn, Terbenthijn van Venegien, hars van de Terpentijnboom
(vergelijk hoofdstuk 79)

   Noot: Volgens Clusius (1557) heet de hars van deze boom niet Terebinthina Veneta, maar alleen Resina Terebinthina of Gluten albotin (Albotin is de Arabische naam voor de Terpentijnboom).

  • 1644 Vlaams: Terbenthijnboom, Termenthijnboom (hars: Oprechte Termenthijn)
  • 1616 Latijn: Terebinthus
  • 1554/1557: Albotin, Gluten albotin, Granum viride, Resina Terebinthina, Terebinthe, Terebinthus, Terebinthynboom

Die oprechte ende waerachtighe Terbenthijn/ vloeyet uut den Terbenthijn boom/ ende es een schoone claere duerschijnige weecke ende vochtige Herst/ die aromatijck ende wat bitterachtich es/ van smaecke den scorssen van den Citroenen oft Limoenen appelen seer ghelijck.

Naem

Dese schoone Herst heet in Griecx Rhetine Terminthine/ In Latijn Resina Terebinthina/ In sommighe Apoteken hier te lande Terebinthina Veneta/ dat es Terbenthijn van Venegien/ om dat hy van uut Italien ende Venegien hier te lande ierst ghecomen es.

Natuere

Terbenthijn es werm ende drooghe tot in den tweeden graedt/ ende duer sijn bitterheyt oock suyverende ende afvaghende/ ende suyvert beter dan eenich ander Herst.

Cracht ende werckinghe

A   Terbenthijn inghenomen ontrent een once swaer/ doet camerganck hebben ende iaecht daer duer af geele cholerijcke vochticheyt ende andere quade humoren/ hy suyvert oock die nieren ende lendenen/ hy doet water maken ende dat graveel lossen/ ende rijsen.

B   Terbenthijn met Notemuscaten ende suycker ontrent een not groot inghenomen/ gheneest die droppelpisse/ ende es seer goet tot die vloet van den scamelijcke leden.

C   Terbenthijn met huenich gheleckt suyvert die borste ende longhene seer wel/ ende doet die fluymen lossen ende rijsen.