Leesmaar.nl
Dodoens en andere bijzondere boeken

Sitemap
Index

Plantaardigheden.nl
Artikelen over planten

Leeswerk.nl
Plantenboeken opengelegd

Voorwerk Nederlandse, Duitse, Franse, apothekers-, Latijnse en Griekse namen

Deel 1 Gheslacht, onderscheet, fatsoen, naemen, cracht ende werckinghe Planten Alfabetisch

Deel 2

Deel 3

Deel 4

Deel 5

Deel 6

Fumaria officinalis - Gewone duivenkervel

Ceratocapnos claviculata - Rankende helmbloem

• Cruijdeboeck deel 1 capitel 14 Bladzijde 28

Tgheslachte

Grysecom es twederlye van gheslachte (als Plinius in zijn historie int xxx. boeck/ viii. cap. beschrijft) waer af dit ierste es die ghemeyne Grysecom die van Galenus/ Paulus/ ende andere Griecxse meesters alleene bekent ende in der medecijn ghebruyckt gheweest es. Dat tweede es een ander cruyt alleen van Plinius beschreven/ ende beyde dese cruyden worden hier te lande ghevonden.

• Cruijdeboeck deel 1 capitel 14 Bladzijde 29

Fumaria officinalis - Gewone duivenkervel Zie alle foto's van Bioweb Plantengids Grotere foto in Bioweb Plantengids Grotere foto in Bioweb Plantengids Grotere foto in Bioweb Plantengids Grotere foto in Bioweb Plantengids Grotere foto in Bioweb Plantengids Grotere foto in Bioweb Plantengids Grotere foto in Bioweb Plantengids Grotere foto in Bioweb Plantengids Grotere foto in Bioweb Plantengids

Capnos fumaria, Fumaria, Capnium (Fumus terrae), Grysecom (Duyvekervel, Eerdtroock) 1644 Vlaams: Duyvenkervel, Grijsecom 1616 Latijn: Fumaria [59] 1554/1557: Capnium, Duyvekervel, Eerdtroock, Erdtrauch, Fumaria, Fumeterre, Fumus terrae, Grysecom, Hazenkorbel, Taubencropff Overzicht Fumaria officinalis op deze site Alle foto's van Fumaria officinalis op internet Fumaria officinalis bij Kurt Stueber Gruppe Max Planck IZ Fumaria officinalis in Plantago PlantIndex

[29]   1   Die ghemeyne Grysecom heeft viercantighe steelkens/ met cleyne/ teere/ weecke/ seer ghesneden aschvervwighe bladerkens becleet/ den bladeren van Coriander ghelijckende/ maer veel mindere. Sijn bloemen zijn cleyn/ en staen veel by een ghedronghen/ van coluere purperbruyn/ die welcke vergaende/ in cleyn knoppekens veranderen/ daer in leyt dat saet dat seer cleyn es. Die wortel es slecht/ met luttel ende cleyn veeselinghen.

Tfatsoen

Ceratocapnos claviculata - Rankende helmbloem Zie alle foto's van Bioweb Plantengids Grotere foto in Bioweb Plantengids Grotere foto in Bioweb Plantengids Grotere foto in Bioweb Plantengids Grotere foto in Bioweb Plantengids Grotere foto in Bioweb Plantengids

Capnos Plinii, Pes gallinaceus, cleyn Eerdtroock 1644 Vlaams: Grijsecom (Tweede), Hinnevoeten, Splith 1616 Latijn: Fumaria altera [60] 1554/1557: Capnos Phragmites, Capnos Plinii, Eerdtroock (cleyn), Pes gallinaceus, Pied de geline Overzicht Ceratocapnos claviculata op deze site Alle foto's van Ceratocapnos claviculata op internet Ceratocapnos claviculata bij Kurt Stueber Gruppe Max Planck IZ Ceratocapnos claviculata in Plantago PlantIndex

2   Dat cleyn Eerdtroock heeft oock veele teere steelkens/ daer aen wassen cleyne ghesneden bladerkens/ van coluere/ smaecke/ ende oock wat van fatsoene den voorgheschreven Grysecom ghelijckende/ ende oock somnmighe cleyne teere draykens oft clauwierkens/ daer mede dattet hem al omme aen haghen ende andere cruyden vast maeckt. Sijn bloemkens zijn cleyn/ en staen veel by een/ wit en luttel persch van coluere/ naer die welcken voortcomen cleyn hauwkens/ daer dat saet in leyt. Die wortel es slecht en vinghers lanck.

Plaetse

1   Grysecom wast gheerne in coren velden onder die gherste/ ende in die moes hoven/ in wijngaerden/ ende dijerghelijcken gheoeffende plaetsen.

2   Dat cleyn Eerdtroock wast onder die haghen aen die canten van den velden/ ende by oude mueren.

Tijt

Beyde dese cruyden bloeyen in Meye ende in Braeckmaent.

• Cruijdeboeck deel 1 capitel 14 Bladzijde 30

Naem

[30]   1   Dat ierste van desen cruyden wordt in Griecx gheheeten Capnos Capnion en Capnitis. In Latijn Fumaria en Capnium, In die Apoteke Fumus terre/ In Hoochduytsch Erdtrauch/ Taubencropff/ Katzenkorvel/ In Neerduytsch Gysecom/ Duyvekervel en Eerdtroock/ In Franchois Fumeterre.

2   Dat tweede wordt van Plinio Capnos en Pes gallinaceus ghenaempt/ ende mits dijen zoo worddet van ons Capnos Plinij geheeten/ inder Apoteken eest onbekent. In duytsche hebben wy tselve tot ondersceet van den anderen/ Cleyn Eerdtroock ghenaempt/ In Franchois mochtet wel naer den Latijnschen naem Pes gallinaceus/ Pied de geline gheheeten worden.

Natuere

Grysecom es werm ende drooch tot volnaer in den tweden graet/ ende van ghelijcker natueren es oock dat Cleyn Eerdtroock/ als uut zijnen scerpachtighen bitteren smaeck kenlijck es.

Cracht en werckinghe

A   Tsap van Grysecom in die ooghen ghedaen/ scerpt dat ghesichte ende maeckt claer ooghen/ ende met Gumme ghemenghelt ende op die wijnbrauwen ghestreken/ maeckt dat het dobbel hayr niet meer en wasse.

B   Grysecom in water ghesoden ende dat ghedroncken/ iaeht af met der urine ende met den camerganck alderhande heete cholerijcke/ verbrande/ ende verergherde humoren en de vochticheyt/ ende mits dijen es seer goet den ghenen die scorft zijn/ die quade seericheyt en sweringhen hebben ende die ghebrekelijck vanden pocken zijn.

C   Dijsghlijck werck doet oock het sap van Grysecom ghedroncken/ ende es daer toe stercker dan dat water daer die Grysecom inne ghesoden es.

2
D   Dat cleyn Eerdtroock (als Plinius schrijft) es van den selven cracht ende werckinghe ghelijck dat andere/ ende es een sonderlinghe medecijne seer goet wesende teghen die scemeringhe der ooghen dat sap daer inne ghedaen.