Beginpagina van Plantaardigheden.nl
 

Leesmaar.nl
Dodoens en andere bijzondere boeken

Sitemap
Index

Plantaardigheden.nl
Artikelen over planten

Leeswerk.nl
Plantenboeken opengelegd

1554 Cruijdeboeck met transcriptie (overgeschreven)
A | B | C | D | E | F | G| H | IJK | L | M | N | O | P | QR | S | T | U | V | WXYZ

Voorwerk Nederlandse, Duitse, Franse, apothekers-, Latijnse en Griekse namen

Deel 1

Deel 2 Bloemen, welrieckende cruyden, saden, ende dyer ghelijcken Planten Alfabetisch

Deel 3

Deel 4

Deel 5

Deel 6

Register van die cracht der Cruyden
 
Oude Nederlandse namen
* Project Dodoens
Woordenboek Nederlandsche Taal
Plantago PlantIndex
Letter: druk op CTRL, draai ook aan muiswiel
Bijgewerkt 28-04-2023

«  Cruijdeboeck deel 2 capitel 33, bladzijde 231-232  Zie volgende pagina »

Van Vokelaer.   Cap. xxxiii.

1  

Glebionis segetum - Gele ganzenbloem

 

Tfatsoen

Glebionis segetum - Gele ganzenbloem

Zie alle foto's van Bioweb Plantengids

 

  • Chrysanthemon, Chrysanthemum, Caltha, Buphthalmon, Vokelaer (Goutbloeme, geel Gansebloemen, Hontsroosen)

1   Dit cruyt heeft ronde effene glatte stelen in veel andere cleyne steelkens huer verdeylende. Die bladeren sijn lanck rontsomme diep ghekerft. Die bloemen wassen aen dopperste van den stelen/ den Camille bloemen van fatsoene ghelijck maer veel meerder/ ende niet alleen in dmiddel maer oock rontsomme gout geel van coluere/ van ruecke liefelijk. Die wortel is wit met veel

[232]   aenhanghende faselinghen.

Van desen wordt noch een ander gheslacht ghevonden/ dat van stelen/ coluer/ bloemen en van ruecke/ ende int aensien den voorghescreven Vokelaer in alle manieren ghelijck is/ alleen sijn bladeren sijn neer ende dieper ghekerft tot den middelsten ribbeken toe ghecloven ende ghesneden. Ende dit hebben wi willen aenteekenen om datmen daer aen mercken ende leeren soude/ dat een cruyt in alder manieren tselve/ sijn fatsoen somtijts seer verandert naer die plaetse van sijnder wassinghe/ ghelijck ten iersten aen desen Vokelaer kennelijck is/ die tot sommighe plaetsen niet zoo seere ghespleten oft ghecloven bladeren en heeft/ ende daer om der bescrijvinghe van Chrysanthemum by Dioscorides niet zoo ghelijck schijnende/ als tot sommighe andere plaetsen wassende/ dat seer diep ghesneden bladeren heeft ende daer om der bescrijvinghe van Chrysanthemum seer ende geheel ghelijck.

Plaetse

Vokelaer wast op die corenvelden ende in die moeshoven/ tusschen die andere vruchten ende cruyden/ ende by den weghen.

Tijt

Dit cruyt beghint te bloeyen in Braeckmaent ende bloeyet van daeren voort schier tot in den winter.

Naem

Dit cruyt wordt gheheeten in Griecx ende Latijn Chrysanthemum/ dat is Goutbloeme/ ende Caltha/ van sommigen oock Buphthalmon. In Hoochduytsch Sant Johans blum ende Genszblum. Hier te lande Vokelaer/ Geel gansebloemen ende Hontsroosen. In die Apoteke eest onbekent ghelijck meer andere goede cruyden.

Natuere

Dit cruyt is werm ende drooghe. Der Camillen van natueren niet seer onghelijck.

Cracht ende werckinghe

A   Vokelaer in wijn ghesoden gheneest die geelsucht ende doet die goede vervwe des lichaems wedercomen/ alsment drinckt naer datmen langhe tijt ende dickwils in tbat gheweest heeft.

B   Tsaet van den selven Vokelaer alleen oft met den bloemen gestooten ende met wijn ghedroncken gheneest oock die geelsucht ghelijck dat sommighen nu ter tijt by experientie ghevonden hebben.

C   Die bloemen van dese cruyde met was ende olie vermenght doen sceyden die herde coude ghezwellen die op thooft comen/ daer op ghelijck een plaester gheleyt.

D   Die bladeren en stelen van Vokelaer moghen oock int moes ende in die salladen ghelijck andere moes cruyden gebruyckt worden/ ende hebben hier voortijts van den ouders in sulker manieren gheheeten gheweest.

 

^Naar het begin van deze pagina