Naem
[394] Dit cruyt wordt in Griecx Latijn ende alle talen van Kerstenrijck Aloe ghenaempt/ ende dijsghelijck oock dat sap
Natuere
Tsap van desen cruyde dat Aloe gheheeten wordt ende alleen in der medecynen ghebruyckt wordt es werm tot by naer in den tweeden graedt/ ende drooghe tot in den derden.
Cracht ende werckinghe
A Dat sap Aloe dat bruyn ende leververwich schoon ende suyver es maeckt camerganck ende iaecht daer duer af die coude taye
fluymen ende heete geele cholerijcke vochticheden/ sonderlinghe daer die maghe mede verladen es. Ende es onder alle andere
medecynen (die meest die maghe alle bederven) alleen een seer sonderlinghe medecyne voor die maghe/ die selve sterckende/ suyverende ende verdrooghende ende alle overvloedicheyt daer uut verdrijvende ende af iaghende alsment met water ontrent een half loot swaer inneempt.
B Ende als dat selve Aloe met caneel/ gengebeer/ foelie/ cubeben/ galigaen/ anijs saet/ ende dijerghelijcke specien inghenomen wordt zoo verdrijft hy die pijne ende weedom in die maghe/ sterckt ende verwermt die selve ende doet die fluymen rijsen.
C Die selve Aloe es oock goet tseghen die geelsucht/ als Dioscorides scrijft/ ende een luttel tseffens inghenomen es goet tot dat bloetspouwen/ ende alle bloetganck/ behalven van den speenen.
D Aloe ghepoedert ende in die versche wonden ghestroeyet stelpt dat bloeyen ende heylt die wonden. Dijsghelijck oock in die
oude sweeringhen ghedaen doet die selve sluyten ende toegaen/ ende es een seer goede medecyne om alle sweeringhen van den scamelijcken leden/ ende van den eersderm mede te ghenesene.
E Aloe met sueten huenich wijn ghemenght gheneest die cloven ende sweeringhen ontrent dat fondament ende stopt dat overvloedich bloeyen van den speenen daer aen ghestreken/ maer van binnen inghenomen doettet die spenen uutcomen ende bloeyen.
F Aloe met huenich vermenght doet sceyden alle gheronnen bloet/ ende verdrijft alle blauw gheslaghen oft ghestooten plecken.
G Aloe es oock seer goet tot alle verhittinghen/ quetsueren/ ieucksel van den ooghen ende tot alle loopende ende duystere ooghen.
H Aloe met olie van Roosen ende azijn vermenght op voorhooft ende in die slapen van den hoofde gheleyt versuet die pijne ende weedom in thooft.
I Aloe met wijn vermenght beneempt dat uutvallen van hayre alsmen thooft dicwils daer mede strijckt.
K Aloe met wijn vermenght gheneest oock die puysten ende alle sweeringhen van tantvleesch/ mont/ keele ende amandelen alsmense daer mede bestrijckt.
L In somma Aloe van buyten tslichaems ghebruyckt es een seer heylsaem sap dat alle bloetganck stelpt ende alle onreynicheyt suyvert ende reyn maeckt. |