[418] ghefatsoeneert/ maer veel minder maer ghelijck een peere groot. Ende dese wilde Cauwoordekens hebben van buyten een seer herde houtachtige gruene scorsse ende sijn van binnen heel sapachtigh ende seer bitter van smaecke.
Plaetse
Dierste gheslacht wast in Italien ende in Spaengien/ van waeren hier te lande die ghedroochde vruchten ghebrocht worden.
Dat ander gheslacht hebben wy hier te lande in sommighe cruytliefhebbers hoven somtijts sien wassen.
Tijt
Coloquintida brenght huer vruchten in Herfstmaent.
Naem
1 Coloquintida heet in Griecx ende in Latijn Colocynthis/ van Paulus Aegineta oock Sicyonia. In die Apoteke Coloquintida. In Duytsch Coloquint opffelin ende Coloquint appel.
2 Dat ander gheslacht mach wel heeten in Griecx Colocyntha agria. In Latijn Cucurbita sylvestris. In Duytsch wilde Cauwoorden/ want het een oprecht gheslacht van Cauwoorden es.
Natuere
Coloquintida es werm ende drooghe tot in den derden graedt.
Cracht ende werckinghe
A Dat wit ende binnenste merch van Coloquintida ontrent een scrupulus swaer inghenomen verweckt seer sterckelijck tot
camerganck ende treckt af taeye fluymen/ geele cholerijcke vochticheyt/ ende slijmachtighe stinckende vuylicheden ende
somtijts oock bloet als zy te veel inghenomen wordt.
B Tselve doet oock Coloquintida in Meede oft andere vochticheyt gesoden oft geweyckt ende ghedroncken/ ende dient seer wel tot alle oude coude swaeren sieckten als tot Popelsie/ vallende sieckten/ verouderden pijne ende drayinghe in thooft/ cortheyt van adem/ colijcke/ ende tot die ghebreken van den senuwen ende van den uutwendighen leden.
C Tot den selven ghebreken machmen oock die Coloquintida in die clisterien diemen van onder in tfondament sedt oft suppositien ghebruycken.
D Olie daer Coloquintida in ghesoden/ oft die in een Coloquintida ghesoden es/ verdrijft dat tuyten van den ooren ende die dooficheyt in die ooren ghedruypt.
Hindernisse
Coloquintida es der herte maghe ende lever seer contrarie ende beruert ende quetst dermen ende die inwendighe leden.
Beeteringhe
Tot dat merch van Coloquintida salmen nemen gummi Tragachanti ende Mastix ende die tsamen met huenich vermenghen ende daer trochiscen af maken diemen in die medecynen ghebruycken zal. |