Tfatsoen
Erven sijn noch ter tijt onbekent/ ende daer om en kunnen wy anders niet van hueren fatsoene ghescrijven dan by Dioscoridem ende Galenum ghevonden wordt. Die scrijven dat Erven een teer cleyn ghewas es/ sijn vruchten in hauwkens voortbringhende/ die ront sijn/ ende van verwen wit oft geel van smaecke seer vremt ende onliefelijck/ alzoo dat zy niet en dienen om eten dan alleen voor den beesten/ die oock die selve niet en eten dan te voren alzoo langhe in water gheweyckt/ tot dat hueren quaden smaeck vergaen es/ waer uut dat oock wel kennelijcken blijckt dat die platte Erwten in Griecx gheheeten Lathyri daer af hier voor int xix.cap. ghescreven es gheen Erven en sijn/ als sommighe meynen/ want die platte Erwten sijn den ghemeynen Erwten (als wy ghescreven hebben) van smaecke ghelijck.
Naem
Dit Legumen wordt gheheeten in Griecx Orobus. In Latijn Ervum/ ende daer naer in Duytsch Erven/ ende es een vremt ende nu ter tijt onbekent ghewas.
Natuere
Erven sijn werm in den iersten graedt/ ende drooghe tot in den tweeden.
Cracht ende werckinghe
A Meel van Erven met huenich ghemenght/ suyvert die borste/ ende doet die taeye fluymen ende grove vochticheden/ die op die longhene gheresen sijn/ lossen ende rijp worden dickwils gheleckt.
B Dit selve meel inghenomen maeckt lichten camerganck/ doet water lossen ende beetert die quade verwe van den lichaem/ alst niet te veel ghebruyckt en wordt/ want alst te veel inghenomen wordt zoo eest hinderlick.
C Erven meel met huenich vermenght neempt af dat sproet/ ende doet alle plecken ende vlecken vergaen/ die den mensche in dat aensicht ende over sijn lijf groeyen. Ende het beneempt dat voorts springhen van die voorts etende quade sweeringhen/ het versuet oock die herdicheden van den borsten/ ende doet die carbonckelen ende apostumatien uutbreken.
D Erven in wijn gheweyckt sijn goet gheleyt op die beten/ van honden/ menschen/ ende van wilden ghedierten.
E Dwater daer Erven in ghesoden sijn beneemt dat ieucksel/ ende gheneest die cackhielen/ alsmense daer mede wasschet.
E Erven en dienen den mensche voor spijse niet inghenomen/ maer die ossen wordden vet als zy Erven eten.
Hindernisse
Erven maken pijne ende swaericheyt in thooft/ ende als zy te veel oft te dickwils inghenomen worden/ zoo doen zy bloet pissen/ ende bloet met den camerganck afgaen. |