Leesmaar.nl
Dodoens en andere bijzondere boeken

Sitemap
Index

Plantaardigheden.nl
Artikelen over planten

Leeswerk.nl
Plantenboeken opengelegd

Voorwerk Nederlandse, Duitse, Franse, apothekers-, Latijnse en Griekse namen

Deel 1

Deel 2

Deel 3

Deel 4

Deel 5 Cruyden, wortelen ende vruchten, diemen in die spijse ghebruyckt Planten Alfabetisch

Deel 6

Bunium bulbocastanum - Aardkastanje

• Cruijdeboeck deel 5 capitel 22 Bladzijde 617

Tfatsoen

Bunium bulbocastanum - Aardkastanje

Bounion, Bunium, Aton Actine, Anesmophoron, Arcticum, Apios, Bulbina, Meum, cleyn Eerdtnoten 1644 Vlaams: Eerdtnoten (Kleyn) 1616 Latijn: Bolbocastanon 1554/1557: Anemosphoron, Apios, Arcticum, Aton Actine, Bulbina, Bunium, Eerdtnoten (cleyn), Meum, Noix de terre (petite)

Bunium heeft cantighe effene stelen onderhalven voet oft meer hoogh. Die bladeren die ierst voortcomen sijn den bladeren van ghemeyne Peterselie volnaer ghelijck/ maer minder ende cleynder ghesneden/ maer die aen den steel wassen sijn den bladeren van Dille niet seer onghelijck. Die bloemkens sijn wit ende wassen in croonkens ghelijck aen die Dille. Tsaet es cleyn welrieckende/ den sade van Comijn oft Venckel niet seer onghelijck maer mindere. Die wortel es ront ghelijck eenen wordel oft cleyn ront appelken/ van buyten bruyn van binnen wit/ van smaecke den Pastinaken volnaer ghelijck.

Plaetse

Dit cruyt wast tot veel plaetsen in Hollant ende Zeelant op die corenvelden ende by den weghen. Ende wordt oock vele in Engelant ghevonden. In Brabant wordet van die cruytliefhebbers in die hoven gheplant.

Tijt

Dit cruyt bloeyet ende levert sijn saet in Braeckmaent.

Naem

Dit cruyt wordt geheeten in Griecx Bounion. In Latijn Bunium/ van sommigen Aton Active ende Anesmophoron/ van Galenus oock Arcticum. In Zeelant cleyn Eerdnoten/ nu ter tijt niet sonder dwalinge van sommigen Apios/ van anderen Bulbina/ van eenighen oock Meum/ gelijck in tderde cap. van dat derde Cruijdeboeck deel oock ghescreven es/ daer dese figuere oock gevonden wordt.

• Cruijdeboeck deel 5 capitel 22 Bladzijde 618

Natuere

[618]   Bunium es werm ende drooghe tot schier in den derden graedt/ sonderlinghe tsaet dat veel heeter es dan die wortel.

Cracht ende werckinghe

A   Die wortel van Bunium wordt in Zeelant in die spijse ghebruyckt/ ende es daer in van smaecke ende van crachten/ den Moren diemen Pastinaken in Brabant nuempt/ niet seer onghelijck/ sy doet water maken/ ende versterckt die maghe/ ende gheeft middelbaer voetsel/ ende es goet der blasen ende der nieren.

B   Tsaet van Bunium inghenomen verweckt die natuerlijcke cranckheyt van den vrouwen/ iaecht af die Secondine/ Doet water maken ende die urine rijsen ende lossen/ ende es seer goet den lendenen/ nieren/ blasen ende milte die verstopt sijn/ want het opent alle verstoptheyt van den inwendighen leden.

C   Tsap van den cruyde met huenich water ghedroncken/ heeft die selve cracht tsy versch oft alst ghedroocht es inghenomen.