[715] ende al om daer hy aen wast. Die bladeren sijn hert effen/ bruyngruen van verwen/ van fatsoene ierst met drye hoecken/ maer naermaels als zy oudt gheworden sijn rondachtich. Die bloemen wassen op hooghe langhe steelkens veel by een ghelijck een cleyn croonken/ ende sijn van verwen bleeckgeel/ ende daer naer comen die besiekens voort/ ontrent een Erwte groot/ veel by een/ van verwen ierst gruen/ ende naermaels als sy rijp sijn gheworden/ swert.
Hedera helix - Klimop
Zie alle foto's van Bioweb Plantengids
|
Helix, Hedera helix, Clavicula, Hederula,
cleyne Veyl ("heeft gheem bloemen noch saet")
- 1644 Vlaams: Veyl (Kleyne)
- 1616 Latijn: Hedera minor
- 1554/1557: Clavicula, Ephew (klein), Hedera helix, Hederula, Helix, Lyarre (petit), Veyl (cleyne)
Overzicht Hedera helix op deze site
Alle foto's van Hedera helix op internet
Hedera helix bij Kurt Stueber Gruppe Max Planck IZ
Hedera helix in Plantago PlantIndex |
3 Tderde gheslacht van Veyl es den anderen niet seer onghelijck/ maer sijn rancken sijn dunder ende teerder/ ende en climmen niet op maer cruypen lancx der aerden. Die bladeren sijn meest dryecantich/ van verwen bruyn gruen/ ende in deynde van den zoomer tseghen den Herfst op die eene sijde bruyn roodachtich. Ende dese Veyl en heeft gheen bloemen noch saet.
Plaetse
2 Die swerte Veyl wast al om hier te lande aen oude muren/ huysen/ wanden/ daken ende aen die boomen ende haghen daer hy hem om wint ende vast aen maeckt.
3 Die cleyne Veyl wast in die bosschen/ ende cruypt lancx der aerden tusschen dat mos.
Tijt
Die swerte Veyl bloeyet in den zoomer/ ende in den winter worden die vruchten rijp.
Naem
Veyl wordt gheheeten in Griecx Cissos/ en van sommighen Cissaros. In Latijn Hedera/ In Hoochduytsch Epheuw oder Eppich. In Franchois Lyarre.
1 Dierste gheslacht dat onbekent es wordt gheheeten Hedera alba/ ende van Plinio Hedera foemina.
2 Tweede gheslacht heet Hedera nigra en Dionysia/ van Plinio Hedera mas/ nu ter tijt die aen die boomen wast Hedera arborea/ ende die aen die mueren ende wanden wast Hedera muralis. In Hoochduytsch Schwartzer eppich/ und Maur ephew/ oder Baum ephew/ Hier te lande Veyl/ ende Boomveyl oft Muerveyl. In Franchois Lyarre noire.
3 Tderde gheslacht wordt ghenaemt in Griecx Helix/ In Latijn Clavicula ende Hederula. In Hoochduytsch Kleyn ephew. In Neerduytsch Cleyne veyl/ In Franchois Lyarre petite.
Oirsake sijns naems
Veyl wordt gheheeten in Griecx Cissos naer eenen ionghelinck Cissus ghenaemt/ die in die maeltijden daer die Goden vergaert waren/ voor Bacchum danste ende hem dicwils custe ende omhelsde. Die welcke op een tijt doen hy was dansende/ ter aerden neerghevallen es ende ghestorven. Dwelcke die aerde merckende heeft terstont voort ghebrocht ende doen groeyen den Veyl den naem hebbede van den ionghelinck Cissus/ die welcke op wassende heeft hem selven om den Wijngaert ghewonnen ter ghedenckenisse dat die ionghelinck Cissus/ Bacchum/ dat es den God van den wijne/ plach aen den hals te hanghende.
Natuere
Veyl es eens deels cout drooghe ende tsamen treckende van natueren/ ende eens deels werm ende scerp. Ende daer en boven heeft sy noch een waterachtighe vochticheyt als sy gruen es/ maer die ontgaet huer als sy ghedroocht wordt.
Cracht ende werckinghe
A Die bladeren van Veyl in wijn ghesoden/ ghenesen groote wonden ende sweeringhen/ ende op die voorts etende sweeringhen
gheleyt/ benemen dat voorts gaen van der selver.
B Die selve bladeren in der selver manieren ghebruyckt ghenesen oock tghene dat van den viere verbrant es oft van heeten water verscout/ cleyn ghestooten/ ende daer op geleyt.
C Die selve bladeren met azijn ghesoden/ ghenesen die verherde ende verstopte milte daer op gheleyt.
D Tsap van den bladeren ende dijsghelijcx oock van den vruchten/ duer die nuese opghehaelt/ suyvert die herssenen/ ende treckt daer uut/ duer den nuese/ die taeye fluymen ende andere couwe vochticheden daer die herssenen mede verladen sijn. |