Deel 6 Van der boomen, haghen, ende alle houtachtighe gewassen, en van huerder vruchten, gummen ende sapen ondersceet, fatsoen, naem, natuere, cracht ende werkinghe PlantenAlfabetisch
Hulst wast dickwils in maniere van haghen onder ander dorenen/ somtijts oock recht op/ ende wordt groote hooghe boomen met dicke struycken ende tacken/ van den welcken het hout seer hert ende swaer es/ in dwater sinckende ghelijck dat hout van Indien/ den welcken dat Hulsthout int aensien niet seer onghelijck en es. Die bladeren van Hulst sijn dick ende hert/ ontrent een Laurus bladt groot maer met vele hoecken/ die scerpe ende stekende dorenen draghen besedt/ ende dese bladeren blijven oock tzoomers ende tswinters gruen gelijck die Bucxbooms ende Laurusbooms bladeren/ ende en verwelckeren niet lichtelijcken. Die vruchten van Hulst sijn ronde besiekens/ ontrent een Erwte groot/ van verwen root/ van smaecke onliefelijck.
Plaetse
Hulst wast hier te lande op rouwe ongheboude plaetsen/ by den weghen ende in die bosschen.
Tijt
Die besiekens van Hulst sijn in den Herfst rijp/ ende blijven noch langhe daer naer staen sonder afvallen.
Naem
Wat naem dat Hulst in Griecx oft Latijn heeft/ en kan men noch ter tijt niet wel sekerlijck weten. Die hoochgheleerde Ruellius meynt dattet een gheslacht es van gheheeten in Griecx Prinos/ In Latijn Ilex ende Ilex aquifolia/ maer niet aquifolium daer Plinius af scrijft/ dat in Griecx Crataegos ghenaemt wordt. Andere maken daer af Oxymyrsinen agriam en sylvestrem Ruscum/ In Franchois wordt hy ghenaemt Hous en Housson/ In Hoochduytsch Walddistel oder Stechpalmen/ Hier te lande Hulst.
Natuere
Die besiekens van Hulst sijn werm van natueren.
Cracht ende werckinghe
A Sommighe die huer vermeten experientie te hebbene van den Hulst/ segghen dat vijf besiekens van Hulst inghenomen/ goet sijn tseghen dat colica/ ende dat sy camerganck doen hebben.
B Van der scorssen van Hulst wordt teer ghemaeckt/ daer men die voghelen mede vanght/ waer af dat die maniere van maken
bekent ghenoch es.
[755] C Die bladeren ende ionghe tacxkens worden ghebruyckt/ om die scouwen mede te vaghene/ ghelijckmen in Bourgoingnen ende
sommighe andere plaetsen/ die stekende palmen daer toe neempt. Ende anders en kunnen wy dan Hulst niet ghescrijven/ aenghesien dat hy in der medecijnen niet ghebruyckt en wordt.