Leesmaar.nl
Dodoens en andere bijzondere boeken

Sitemap
Index

Plantaardigheden.nl
Artikelen over planten

Leeswerk.nl
Plantenboeken opengelegd

Voorwerk Nederlandse, Duitse, Franse, apothekers-, Latijnse en Griekse namen

Deel 1

Deel 2

Deel 3

Deel 4

Deel 5

Deel 6 Van der boomen, haghen, ende alle houtachtighe gewassen, en van huerder vruchten, gummen ende sapen ondersceet, fatsoen, naem, natuere, cracht ende werkinghe Planten Alfabetisch

Sambucus ebulus - Kruidvlier

• Cruijdeboeck deel 6 capitel 36 Bladzijde 757

Tfatsoen

Sambucus ebulus - Kruidvlier Zie alle foto's van Bioweb Plantengids

Chamae acte, Sambucus humilis, Ebulus, Ebulum, Hadick (Adick, wilde Vlier, neere Vlier) 1644 Vlaams: Hadich, Vlier (Leeghen) 1616 Latijn: Ebulus 1554/1557: Adick, Attich, Ebulum, Ebulus, Hadick, Hyeble, Sambucus humilis, Suyn bas, Vlier (wilde)

[757]   Al eest dat Hadick gheen boomachtich oft houtachtich ghewas en es/ maer een cruyt iaerlijcx van sijnder wortele van nieuws voortcomende/ zoo hebbe ick nochtans tselve ter deser plaetsen willen bescrijven/ niet alleen om dat hy den Vlier aensienlick es/ maer oock om dat die ouders altijt van Hadick ende Vlier tsamen ghescreven hebben/ die ick in desen heb willen volghen. Zoo en es dan Hadick gheen houtachtich ghewas/ maer een cruyt draghende langhe rechte dicke cantighe stelen/ met leden ende knoopen ghelijck die tacken van Vlier ondersceyden/ daer aen wassen donckergruene bladeren in veel andere verdeylt/ den bladeren van Vlier van fatsoene ende van reucke seer ghelijck. Op dopperste van den stelen groeyen die bloemen in breede croonen/ ende daer naer die besiekens ghelijck aen die Vlier. Die wortel es vinghers dick/ redelijcken lank/ ende dient beter tot den ghebruyck der medecijnen dan die wortelen van Vlier/ die houtachtich ende onbequaem daer toe sijn.

Plaetse

Hadick wast op ongheboude plaetsen/ by den weghen/ ende somtijts op die velden/ sonderlinghe daert wat vochtich/ ende goeden vetten grondt es.

Tijt

Hadick bloeyet in Braeckmaent ende Hoymaent. Ende in Oostmaent zoo leveret hy sijn besiekens.

• Cruijdeboeck deel 6 capitel 36 Bladzijde 758

Naem

[758]   Dit cruyt wordt gheheeten in Griecx Chamae acte/ dat es in Latijn Humilis Sambucus ende in Duytsch neeren Vlier. In Latijn worddet ghenaemt Ebulus ende Ebulum/ In Hoochduytsch Attich/ In Neerduytsch Hadick/ Adick ende wilden Vlier. In Franchois Hyeble.

Natuere

Adich es werm ende drooghe ghelijck die Vlier/ ende daer en boven oock verdeylende ende subtijl van substantien.

Cracht ende werckinghe

A   Die bladeren ende ionghe scuetkens van Hadick/ sijn den bladeren ende ionghe scuetkens van Vlier van werckinghe ende crachten ghelijck in der selver manieren gebruyckt.

B   Die selve bladeren doen oock sceyden ende vergaen die swillinghen van den manlijcken leden ghesoden ende daerop gheleyt.

C   Die wortel van Hadick in wijn ghesoden ende ghedroncken es goet den watersuchtighen/ want zy iaecht dat water af duer den camerganck.

D   Die selve wortel vermorwet die verherde ende opent die verstopte moeder/ ende doet sceyden die swillinghen des buycx/ als die vrouwen sitten in dwater daer sy in ghesoden es.

E   Tsap van den besiekens van Hadick maeckt dat hayr swert.

F   Die roock van Hadick als hy ghebrant wordt veriaeght die slanghen ende andere fenijnnighe ghedierten.

Hindernisse

Hadich es der maghen ende den inwendigen leden oock seer quaet ghelijck die Vlier.