[767] Die vrucht wordt ghenaemt in Griecx Amygdalon/ In Latijn Amygdale ende Amygdalum. In Hoochduytsch Mandel/ In Neerduytsch Amandele/ In Franchois une Amande.
Natuere
Die Amandelen sijn redelijcken werm van natueren/ sonderlinghe die bittere/ die niet alleen werm en sijn maer oock drooghe afvaghende ende verdeylende van natueren.
Cracht ende werckinghe
A Amandelen voor spijse inghenome gheven luttel voetsels ende stoppen den buyck/ sonderlinghe sonder die fluymen inghenomen.
B Die bitter Amandelen openen alle verstoptheyt van der longhene/ levere/ milte/ nieren ende van alle den inwendighen leden/ ende daer om zoo sijn sy goet ghebruyckt tseghen dat hoesten/ cortheyt van adem ende versweeringhen van der longhene met Terbenthijn vermenght/ ende gheleckt als Dioscorides scrijft.
C Amandelen sijn oock goet den ghenen die bloetspouwen met Ameldonck vermenght ende inghenomen.
D Bitter Amandelen met sueten wijn oft bastaert inghenomen/ doen water maken/ ghenesen die droppelpisse/ ende sijn goet den ghenen die van den steen ende graveel ghequelt sijn.
E Die vijf oft ses bitter Amandelen nuchter inneempt/ en sal dyen dach niet droncken worden.
F Bitter Amandelen met azijn oft olie van Roosen vermenght genesen die pijne van den hoofde/ opt voorhooft gheleyt.
G Die selve bitter Amandelen met huenich vermenght sijn goet gheleyt op alle quade vuyle voortsetende sweeringhen/ ende op die beten van den quaden ende verwoeden honden.
H Bitter Amandelen suyveren oock die huyt/ ende doen alle vlecken ende plecken van den aensichte vergaen. |