Leesmaar.nl
Dodoens en andere bijzondere boeken

Sitemap
Index

Plantaardigheden.nl
Artikelen over planten

Leeswerk.nl
Plantenboeken opengelegd

Voorwerk Nederlandse, Duitse, Franse, apothekers-, Latijnse en Griekse namen

Deel 1

Deel 2

Deel 3

Deel 4

Deel 5

Deel 6 Van der boomen, haghen, ende alle houtachtighe gewassen, en van huerder vruchten, gummen ende sapen ondersceet, fatsoen, naem, natuere, cracht ende werkinghe Planten Alfabetisch

Sorbus aucuparia - Wilde lijsterbes

Sorbus torminalis - Elsbes

• Cruijdeboeck deel 6 capitel 53 Bladzijde 781

Tgheslacht

Sorben sijn dryerhande/ die eene sijn heel ront/ ghelijck appelen/ die ander sijn langachtich schier ghelijck eyeren/ die derde sijn boven breet/ den peeren niet onghelijck van den welcken die figuere hier ghestelt es.

Tfatsoen

(vrucht) Oön, Ouon, Sorbum, Sorbe, Sorben    Noot: Dodoens vermeldt dat er drie soorten zijn, maar hij noemt ze niet met name. "Sorben sijn dryerhande, die eene sijn heel ront, ghelijck appelen, die ander sijn langachtich schier ghelijck eyeren, die derde sijn boven breet, den peeren niet onghelijck ..."

 

Sorbus aucuparia - Wilde lijsterbes Zie alle foto's van Bioweb Plantengids

Oè, Ouè, Sorbus, Sorbenboom 1644 Vlaams: Sorbenboom (Tammen) (vrucht: Sorben) 1616 Latijn: Sorbus (vrucht: Sorbum) [803] 1554/1557: Corme, Cormier, Sorbe, Sorben, Sorbenboom, Sorbier, Sorbus, Speierling, Sperwerbaum, Sporapffel

en

Sorbus domestica - Peervormige lijsterbes

en

Sorbus torminalis - Elsbes

(vrucht) Oön, Ouon, Sorbum, Sorbe, Sorben 1644 Vlaams: Sorbenboom (Wilden) 1616 Latijn: Sorbus torminalis [803]

Die Sorbenboomen worden hooch/ ende hebben rechte bruyne struycken/ met vele tacken/ daer aen wassen langhe uutghespreyde bladeren/ van vele bladerkens tsamen aen een ribbeken tseghen malcanderen over staende vergaert/ van den welcken elck besondere langachtich ende rontsomme ghekerft es. Die bloemen sijn wit/ ende daer naer volghen die vruchten/ van fatsoene/ som ront/ som lanck/ som ghelijck een peere/ die op die eene sijde daer sy van der Sonnen bescenen worden/ roodachtich sijn.

Plaetse

Sorben wassen gheerne in coude vochtighe plaetsen ontrent die berghen/ sonderlinghe daer steenachtighen gront es. Ende sy worden tot sommighe plaetsen van Duytschlant ghevonden.

Tijt

Sorben bloeyen in Meerte/ ende in den Herfst/ zoo worden die vruchten rijp.

• Cruijdeboeck deel 6 capitel 53 Bladzijde 782

Naem

[782]   Die boom daer dese vruchten op groeyen wordt gheheeten in Griecx Oe ende Oue/ In Latijn Sorbus/ In Hoochduytsch Sperwerbaum/ In Neerduytsch Sorbenboom/ In Franchois ung Cormier.

Die vrucht es ghenaemt in Griecx Oon ende Ouon/ In Latijn Sorbum/ In Hoochduytsch Speierling und Sporopffel/ In Neerduytsch Sorben/ In Franchois une Corme.

Natuere

Sorben sijn cout ende drooghe van natueren/ ende schier ghelijck die Mispelen tsamen treckende.

Cracht ende werckinghe

A   Sorben eer sy rijp sijn afghepluckt ende in die sonne oft andersins ghedroocht/ stoppen den loop des buycx als sy inghenomen worden/ oft dwater ghedroncken wordt daer sy in ghesoden sijn.

B   In Somma Sorben sijn den Mispelen van crachten ende werckinghen schier ghelijck maer niet heel zoo sterck als Galenus scrijft.