Leesmaar.nl
Dodoens en andere bijzondere boeken

Sitemap
Index

Plantaardigheden.nl
Artikelen over planten

Leeswerk.nl
Plantenboeken opengelegd

Voorwerk Nederlandse, Duitse, Franse, apothekers-, Latijnse en Griekse namen

Deel 1

Deel 2

Deel 3

Deel 4

Deel 5

Deel 6 Van der boomen, haghen, ende alle houtachtighe gewassen, en van huerder vruchten, gummen ende sapen ondersceet, fatsoen, naem, natuere, cracht ende werkinghe Planten Alfabetisch

• Cruijdeboeck deel 6 capitel 81 Bladzijde 815

Tgheslacht

Pissa, Pix, Peck, hars van de Fijnspar (Picea abies) 1 (morvwe) Pissa hygra, Pix liquida, Teer 2 (hert) Xerapissa, Palimpissa, Pix arida (Pix navalis), Steenpeck

Peck es tweederleye/ dat eene es morvwe ende heet Teer. Dat ander es hert/ dwelck Steenpeck ghenaemt wordt/ ende bloeyen beyde uut den rooden Denneboom ghelijck wy hiervoor ghescreven hebben.

Naem

Peck wordt gheheeten in Griecx Pissa/ In Latijn Pix.

1   Dat morvw peck heet in Griecx Pissa hygra/ in Latijn Pix liquida. Hier te lande Teer.

2   Dat hert Peck heet in Griecx Xerapissa/ ende Palimpissa/ In Latijn Pix arida. In die Apoteken Pix navalis/ In onse tale Steenpeck/ In Franchois du Poix.

Natuere

Peck es werm ende drooghe tot in den tweeden graedt/ ende redelijck subtijl van substantien/ ende van den selven es het Steenpeck dat droochste/ ende dat morvwe Peck/ dat wermste ende tsubtijlste van substantien.

Cracht ende werckinghe

A   Dat morvwe peck [seyt Dioscorides ende Galenus] met huenich vermenght suyvert die borste ende es goet gheleckt/ den ghenen die cort van adem sijn ende met etter op die borst verladen.

B   Item dit Peck vermorwet oock ende maeckt rijp alle herdicheyt ende gheswil/ es goet ghestreken op den hals als in die keele die squinantie oft eenich gheswel es. In somma Peck es goet vermenght in alle salven die vermorwen/ versueten ende rijp maken.

C   Peck met Gersten meel vermenght versuet ende vermorwet die herdicheden van der moedere ende van dat fondament.

D   Als morvwe Peck met solfer wordt vermenght zoo bedwinghet die voortsetende sweringhen ende gheneest alle quade scorftheyt ende ruydicheyt/ ende als daer sout toe ghedaen wordt/ zoo eest goet gheleyt op die beten ende steken van den slanghen ende aderen.

E   Morvwe Peck gheneest die cloven aen handen ende voeten/ ende die aen dat fondament comen/ daer op ghestreken.

E   Dit selve Peck met dat subtijl stof ende poeder van den wieroock ghemenght/ gheneest die diepe versworen gaten ende doet dat vleesch daer in groeyen.

2
E   Steenpeck es van crachten den morwen Peck schier ghelijck/ nochtans niet zoo crachtich/ maer es beeter om die wonden te heylen dan dat morvwe peck/ als Galenus seyt.